ยุงลาย ร้ายไม่เบา

ถ้าหากพูดถึงยุงลายแล้ว หลาย ๆ คนคงจะรู้จักแมลงชนิดนี้กันเป็นอย่างดี ซึ่งเป็นแมลงที่พบได้โดยทั่วไป และพวกมันเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้เกิดโรคระบาดอย่างโรคไข้เลือดออก วันนี้ Animal kingdom จะพาทุก ๆ คนไปทำความรู้จักกับแมลงอย่าง “ยุงลาย” กันว่า สัตว์ชนิดนี้เป็นอย่างไรและมีข้อมูลอะไรบ้างที่น่าสนใจ ถ้าพร้อมแล้วก็ไปกันเลยค่ะ

ข้อมูลทั่วไปของยุงลาย

ยุงลาย เป็นหนึ่งในสกุลของยุง โดยในสกุลยุงลายนั้นมีมากกว่า 700 สปีชีส์ บางสปีชีส์เป็นตัวพาหะของปรสิตที่ก่อโรคระบาดร้ายแรงในหลาย ๆโรค ซึ่งโรคที่สำคัญที่สุดได้แก่ ไข้เลือดออก โรคเท้าช้าง ไข้เหลือง โรคชิคุนกุนยา ไข้สมองอักเสบม้าตะวัน ไข้ซิกา และไข้ไนล์ตะวันตก ดั้งเดิมแล้วแมลงพวกนี้จะกระจายพันธุ์ในพื้นที่เขตร้อนและพื้นที่กึ่งเขตร้อน แต่ในปัจจุบันเพราะกิจกรรมที่มนุษย์ทำ ทำให้พวกมันกระจายไปทั่วทุกทวีป ยกเว้นทวีปแอนตาร์กติกา

ลักษณะรูปร่างและพฤติกรรม

ยุงลายเป็นยุงที่ขนาดตัวปานกลาง จุดเด่นที่สังเกตง่ายของแมลงชนิดนี้คือสีตัวที่มีสีขาวดำสลับกันเป็นแถบ ส่วนที่ขาจะเป็นปล้องและเป็นสีขาวสลับดำเหมือนลำตัว ซึ่งด้านบนส่วนอกมีสีขาวเป็นรูปเคียวอยู่  1 คู่ แมลงพวกนี้จะมีพฤติกรรมชอบอยู่ใกล้ชิดกับมนุษย์มากกว่ายุงชนิดอื่น ๆ แถมยังชอบดูดกินเลือดตอนช่วงเวลากลางวัน ซึ่งจะแตกต่างจะยุงชนิดอื่น ๆ ที่ชอบออกหากินช่วงบ่ายและช่วงพลบค่ำ โดยจะชอบวางไข่ตามภาชนะที่มีน้ำขังอยู่หรือที่ที่มีน้ำขังภายในบริเวณบ้าน ซึ่งหลังจากที่พวกมันวางไข่เสร็จ พวกมันจะอยู่ในสภาพเหมาะสมเป็นเวลา 1-2 วัน แล้วไข่จะเริ่มฟักตัวเป็นลูกน้ำ และอาศัยอยู่ในน้ำเป็นเวลา 6-8 วัน แล้วจะเริ่มเจริญเป็นตัวโม่ง หลังจากเวลาผ่านไป 2-3 วัน จะลอกคราบเป็นยุงแล้วออกหากินเลือดต่อ

บทบาทในการระบาดของโรคและการป้องกัน

ยุงลายเป็นที่รู้จักกันเป็นอย่างดีในฐานะที่เป็นพาหะนำโรค โดยจะมี 2 สปีชีส์ที่มีความโดดเด่นที่สุดในบรรดาสกุลของแมลงพวกนี้คือ ยุงลายสวนและยุงลายบ้าน ซึ่งจะเป็นพาหะของโรคไข้เลือดออกที่ทุกคนรู้จักกันเป็นอย่างดี และยังมีโรคอื่น ๆ อีกมายมาก โดยผู้ที่เป็นโรคอย่าง โรคเท้าช้าง ของพอลินีเชีย ซึ่งหากติดเชื้อของไวรัสเหล่านี้จะมักมีอาการไข้ สมองอักเสบ และในบางกรณีก็เป็นสาเหตุที่ทำให้มนุษย์เสียชีวิตเป็นจำนวนมาก ปัจจุบันก็มีวัคซีนที่สามารถป้องกันได้บางโรคอย่างเช่น ไข้เหลือง แต่วิธีป้องกันที่ดีนั้นคือการไม่ให้ยุงกัด โดยการ 

ลดปริมาณของยุง เช่น ฉีดพ่นยาฆ่าแมลง ใช้เครื่องดักยุง และการทำลายแหล่งน้ำขังหรือภาชนะที่มีน้ำขังอยู่

การป้องกันยุงกัด เช่น สารขับไล่แมลงด้วยวิธีต่าง ๆ อย่างเช่น ใช้ครีมทาผิว และมีการติดตั้งมุ้งลวดตามประตูหน้าต่าง

การดักจับลูกน้ำเพื่อสังเกตและวิจัยการกำจัด เช่น กับดักยุงวางไข่