นกกาน้ำ เป็นนกที่น่าสนใจและมีความสำคัญในธรรมชาติ ด้วยความสามารถในการล่าเหยื่อและดำน้ำที่ยอดเยี่ยม นกชนิดนี้อาศัยอยู่ใกล้แหล่งน้ำ เช่น ป่าชายเลน ทะเลสาบ และยังเป็นนกโบราณที่มีวิวัฒนาการต่ำมากที่ยังคงมีชีวิตอยู่ในปัจจุบัน นกกาน้ำมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับวิถีชีวิตมนุษย์ เช่น การเลี้ยงนกเพื่อช่วยหาปลาในจีนและญี่ปุ่น และการเป็นที่มาของสัญลักษณ์เมืองลิเวอร์พูล บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับนกกาน้ำในมุมมองที่ลึกซึ้งขึ้น ทั้งด้านรูปลักษณ์ พฤติกรรม และความสำคัญในธรรมชาติ
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่
นกกาน้ำ ผู้มาพร้อมรูปลักษณ์มหัศจรรย์และสุดยอดพลังในการล่า
นกกาน้ำ สัตว์ปีกที่มีขนาดกลางไปจนถึงขนาดใหญ่ ที่มีลักษณะโดยทั่วไปคล้ายคลึงกับอีกา แต่มีลำคอที่ยาวกว่าจนพับงอไปด้านหลัง ลำตัวอวบอ้วนแต่ก็มีความเรียวยาว มีศีรษะขนาดเล็กและจะงอยปากยาวสีเหลือง เป็นรูปลักษณ์ที่เหมาะสมสำหรับการบินโฉบลงไปในน้ำเป็นอย่างมาก
ตามลำตัวถูกปกคลุมไปด้วยขนสีดำ บริเวณปีกมีขนสีน้ำตาลอ่อนแซม เมื่อยืนอยู่บนพื้นดินลำตัวจะตั้งตรง มีเพียงขาที่งอไปด้านหลังของลำตัวทำให้ดูหลังโก่ง ลักษณะเท้าของนกกาน้ำจะมีพังผืดเชื่อมแต่ละนิ้วคล้ายกับเท้าเป็ด พวกมันจึงว่ายน้ำได้อย่างคล่องแคล่วและยังสามารถดำน้ำได้อีกด้วย ลักษณะโดยรวมจึงมีความคล้ายคลึงกับนกเป็ดน้ำเป็นอย่างมาก
ถึงแม้ว่านกกาน้ำจะดูตัวใหญ่อุ้ยอ้าย แต่พวกมันก็เป็นสัตว์นักล่าที่ทรงพลังไม่แพ้ใคร มักอาศัยอยู่บริเวณใกล้แหล่งน้ำ ไม่ว่าจะเป็นป่าชายเลน ห้วย หนอง คลอง บึง รวมไปถึงทะเลสาบ อาหารโดยส่วนใหญ่จะเป็นปลาตัวเล็กตัวน้อยทั้งหลาย
วิธีการล่าของพวกมันคือการบินโฉบลงไปในน้ำ ดำน้ำแล้วไล่จับเหยื่อ แต่ขนของพวกมันไม่ได้มีน้ำมันเคลือบเพื่อกันน้ำเหมือนขนเป็ด เมื่อโผล่พ้นน้ำขึ้นมาแล้วพวกมันจึงต้องการปีกออกเพื่อผึ่งให้ปีกแห้ง สำหรับในประเทศไทยพบอยู่ 3 ชนิดประกอบไปด้วยสายพันธุ์เล็ก สายพันธุ์ปากยาว และสายพันธุ์ใหญ่
รู้หรือไม่ นกกาน้ำจัดเป็นนกโบราณที่มีวิวัฒนาการต่ำมาก
นกกาน้ำ เป็นสัตว์โบราณที่มีวิวัฒนาการที่ต่ำเป็นอย่างมาก และยังมีเชื้อสายที่ใกล้ชิดกับนกอ้ายงั่วที่ลักษณะภายนอกใกล้เคียงกันสุด ๆ อีกด้วย สิ่งที่แตกต่างกันก็จะมีเพียงแค่จะงอยปากเท่านั้น นักบรรพชีวินในอดีตเคยมีการขุดค้นซากฟอสซิลบรรพบุรุษของนกทั้งสองวงศ์นี้ในบริเวณอเมริกาเหนือ พบว่ามีอายุย้อนหลังถึง 60 ล้านปีเลยทีเดียว และมีการสันนิษฐานว่านกสายพันธุ์อ้ายงั่วน่าจะมีวิวัฒนาการแตกแขนงไปเป็นอีกสายพันธุ์หนึ่งเมื่อ 30 ล้านปีที่ผ่านมา
ไม่เพียงเท่านั้น นักบรรพชีวินวิทยายังมีการขุดค้นพบซากดึกดำบรรพ์ของนกกาน้ำได้กว่า 24 ชนิด โดยชนิดที่เก่าแก่ที่สุดต้องย้อนกลับไปในยุคเทอร์เชียรีเลยทีเดียว ซึ่งเป็นระยะเวลากว่า 50 ล้านปีก่อนหน้านี้ นกกาน้ำที่มีวิวัฒนาการสูงสุดที่สามารถดำรงเผ่าพันธุ์มาถึงปัจจุบันได้คือนกในสกุล Phalacrocorax โดยมีการค้นพบซากฟอสซิลของนกในสกุลดังกล่าวซึ่งถือกำเนิดขึ้นมาในยุคโอลิโกซีนหรือตั้งแต่ 40 ล้านปีที่แล้ว
ความสัมพันธ์ระหว่างนกกาน้ำและวิถีชีวิตของมนุษย์
นกกาน้ำ เป็นนกที่ดำรงเผ่าพันธุ์มาเนิ่นนาน เพราะฉะนั้นหากจะมีความเกี่ยวข้องกับวิถีชีวิตของมนุษย์ก็ไม่ใช่เรื่องที่น่าแปลกใจ ประเทศในแถบเอเชียตะวันออกอย่างจีนหรือญี่ปุ่นมีความเชื่อว่า การเลี้ยงนกสายพันธุ์นี้เอาไว้จะช่วยให้ชาวประมงหาปลาได้ง่ายขึ้น และยังมีการสืบทอดการเลี้ยงนกสายพันธุ์ดังกล่าวจนกลายเป็นประเพณีและวัฒนธรรมจนถึงในทุกวันนี้
ไม่เพียงเท่านั้น ในประเทศอังกฤษ นกกาน้ำยังนับว่าเป็นต้นแบบของนกไลเวอร์ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ประจำเมืองลิเวอร์พูล ที่ยังเป็นต้นแบบของตราสัญลักษณ์สโมสรชื่อดังในพรีเมียร์ลีกอย่างลิเวอร์พูลอีกด้วย ดังนั้นที่เราเรียกตราสัญลักษณ์ลิเวอร์พูลว่าหงส์แดง ความจริงแล้วมันคือนกต่างหาก
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ของเหล่าสัตว์โลกแสนรู้ได้ที่ Animalkingdom.me