ปลาแซลมอน ตำนานแห่งท้องทะเล สู่จานอาหารสุดอร่อย

หากพูดถึงอาหารที่มาจากปลาที่ได้รับความนิยมมากที่สุดทั่วโลก ก็คงจะต้องเป็นปลาแซลมอนอย่างแน่นอน เจ้าปลาส้มมาพร้อมกับรสชาติที่นุ่มละมุน รับประทานแล้วรู้สึกฟินจนอยากจะทานซ้ำเรื่อย ๆ แต่ปลาสายพันธุ์นี้มีดีมากกว่าแค่ความอร่อยเพียงอย่างเดียวเท่านั้น เพราะวิถีชีวิตของพวกมันเองก็มีความน่าสนใจไม่น้อยเลยทีเดียว วันนี้เราจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับปลาสายพันธุ์นี้ให้มากขึ้น ในฐานะของสัตว์ตามธรรมชาติ

ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่

ทำความรู้จักกับแซลมอน ราชาแห่งปลาที่เป็นมากกว่าแค่อาหารจานอร่อย

ปลาแซลมอน เป็นปลาที่เนื้อมีตั้งแต่สีส้ม สีชมพู และสีแดง แต่สายพันธุ์ที่ได้รับความนิยมมากที่สุดมีเนื้อเป็นสีส้ม สำหรับคนไทยหลายคนจึงมักเรียกชื่อว่า ปลาส้ม จนติดปาก เราสามารถพบปลาสายพันธุ์นี้ได้ทั่วไปบริเวณมหาสมุทรแอตแลนติกและมหาสมุทรแปซิฟิก

ปกติแล้วพวกมันจะเกิดในลำธารหรือทะเลสาบที่เป็นแหล่งน้ำจืด หลังจากเติบโตแล้วก็จะอพยพไปใช้ชีวิตอยู่ในมหาสมุทร เมื่อถึงเวลาผสมพันธุ์ก็จะว่ายทวนน้ำกลับมายังบริเวณที่พวกมันเคยเกิดอีกครั้ง

ปลาแซลมอนแต่ละสายพันธุ์จะมีวิถีชีวิตและที่อยู่อาศัยแตกต่างกันออกไป โดยสามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มคือ ปลาที่อาศัยอยู่ในแอตแลนติกและแปซิฟิก ซึ่งมีทั้งหมด 7 สายพันธุ์ ประกอบไปด้วยสายพันธุ์ชินุก สายพันธุ์ชัม สายพันธุ์โคโฮ สายพันธุ์มาซู สายพันธุ์ชมพู สายพันธุ์ซ็อกอาย และสายพันธุ์ดานูบ

ลักษณะทั่วไปของปลาแซลมอนจะมีความคล้ายคลึงกับปลาธรรมดาทั่วไป แต่เราสามารถสังเกตความแตกต่างได้จากบริเวณเส้นข้างลำตัวที่จะมีจุดสีดำด้านบน และบางสายพันธุ์ยังอาจมีเอกลักษณ์เฉพาะส่วน อย่างเช่น บางสายพันธุ์มีโหนกอยู่ด้านหลัง บางสายพันธุ์เปลี่ยนสี จากเดิมทีเป็นสีเงินก็อาจจะกลายเป็นสีดำหรือสีแดงเข้ม เมื่อโตเต็มวัยแล้วจะมีความยาวลำตัวตั้งแต่ 1.5 ฟุตไปจนถึง 2.5 ฟุต

วงจรชีวิตของปลาแซลมอน

ปลาแซลมอน เป็นปลาทะเลที่การใช้ชีวิตค่อนข้างเต็มไปด้วยความทรหดอดทน เพราะในหนึ่งช่วงชีวิตพวกมันต้องผ่านการอพยพข้ามหาสมุทร เดินทางจากแหล่งน้ำจืดที่พวกมันเกิดเพื่อไปเติบโตในมหาสมุทร เมื่อถึงฤดูผสมพันธุ์ก็จะเดินกลับสู่แล้วน้ำจืดที่พวกมันเกิดมาเพื่อวางไข่ครั้งละประมาณ 2,000 ฟองไปจนถึง 10,000 ฟอง ซึ่งไข่ของพวกมันจะมีลวดลายใช้สำหรับการพรางตัวเพื่อให้เด็ก ๆ ปลอดภัย

หลังจากที่ลูกปลาฟักตัวออกจากไข่ ระบบการทำงานภายในร่างกายจะเริ่มทำการปรับตัว เพื่อให้สามารถอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำเค็มได้อย่างปลอดภัย ปลาแซลมอนจะพร้อมเดินทางหลังจากมีอายุได้ประมาณ 6 เดือนถึง 3 ปี โดยมีกลิ่นเป็นตัวนำทางให้พวกมันสามารถไปยังมหาสมุทรได้โดยที่ไม่หลงทิศ

จากนั้นก็จะใช้เวลาอีก 1-5 ปี ในการเติบโตเข้าสู่ช่วงโตเต็มวัยที่พร้อมเข้าสู่การขยายพันธุ์ เมื่อพร้อมสำหรับการขยายพันธุ์ พวกมันก็จะเดินทางกลับสู่แหล่งน้ำจืดที่เคยเกิดมา เพื่อวางไข่เป็นวัฏจักรวนเวียนไปเรื่อย ๆ

ด้วยเหตุนี้ เราจึงมักจะได้ยินคำกล่าวที่ว่า ปลาที่อร่อยคือปลาที่ว่ายทวนน้ำ เพราะปลาแซลมอนต้องผ่านอุปสรรคมากมาย ต้องว่ายทวนกระแสน้ำเชี่ยวเป็นระยะทางร่วม 2,000 ไมล์ เพื่อผสมพันธุ์จนทำให้มีกล้ามเนื้อที่แข็งแรง 

แต่ที่น่าเสียดายก็คือ มีลูกปลาเพียงแค่ 10% เท่านั้น ที่สามารถเอาชีวิตรอดจนถึงช่วงโตเต็มวัยได้สำเร็จ ปลาแซลมอนที่อาศัยอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิกส่วนใหญ่จะตายอย่างรวดเร็ว เนื่องจากพวกมันต้องปรับสภาพร่างกายอย่างหนักหน่วง จนทำให้ภายในเสื่อมลงอย่างรวดเร็วจนน่าใจหาย

ปลาแซลมอนสายพันธุ์ต่าง ๆ ที่ได้รับความนิยมในการบริโภค 

หากเราดูเฉพาะแค่เนื้อของปลาแซลมอน เราก็คงรู้เพียงแค่ว่า พวกมันมีเนื้อสีส้มเท่านั้น แต่ความจริงแล้วพวกมันมีหลากหลายสายพันธุ์ปลาเลยทีเดียว ที่สำคัญคือไม่ใช่ทุกสายพันธุ์ที่จะเหมาะสมสำหรับการนำเอามาบริโภค วันนี้เราจะพาทุกคนมาดูกันว่า มีสายพันธุ์ไหนบ้างที่ได้รับความนิยมในการนำมาประกอบอาหาร

• สายพันธุ์ชินุก ได้รับการขนานนามว่าเป็น King Salmon เนื่องจากมีขนาดตัวที่ใหญ่ที่สุด เนื้อของพวกมันเต็มไปด้วยไขมันและมีสัมผัสนุ่มลื่น รับประทานแล้วละลายในปาก ทั้งหายาก แถมยังราคาแพงอีกด้วย
• สายพันธุ์ซ็อกอาย เนื้อจะเป็นสีแดงที่แน่นและไม่เลี่ยน รสชาติมีความเข้มข้น นิยมนำเอาไปประกอบอาหารด้วยการย่างมากกว่าการรับประทานสด
• สายพันธุ์โคโฮ เนื้อมีสีส้มและสัมผัสค่อนข้างใกล้เคียงกับสายพันธุ์ชินุก แต่ราคาถูกกว่า จึงได้รับความนิยมไม่น้อยเลยทีเดียว
• สายพันธุ์ชัม เนื้อจะเป็นสีชมพู ราคาค่อนข้างประหยัด นิยมนำเอาไปรมควันหรือทำเป็นปลากระป๋อง
• สายพันธุ์แอตแลนติก เป็นสายพันธุ์ที่ได้รับความนิยมในการบริโภคมากที่สุด รสชาติอร่อย จนมีฟาร์มในหลายประเทศที่เพาะเลี้ยงเพื่อบริโภค ไม่ว่าจะเป็นในนอร์เวย์ ออสเตรเลีย หรือสกอตแลนด์

ปลาแซลมอน สัตว์ที่ช่วยพยุงเศรษฐกิจในหลายประเทศ

รู้หรือไม่ ปลาแซลมอนเป็นปลาที่สามารถพยุงเศรษฐกิจของหลายประเทศในโลกใบนี้มาแล้ว สำหรับใครที่กังวลว่าถูกล่ามารับประทานขนาดนี้ พวกมันจะเสี่ยงสูญพันธุ์หรือไม่ ความจริงแล้วเดิมทีพวกมันมีจำนวนมากมายมหาศาล

แต่เมื่อเข้าสู่ปี 1804 จำนวนประชากรปลาแซลมอนก็เริ่มลดลงจนน่าใจหาย หากเทียบกับเมื่อ 25 ปีที่แล้ว พวกมันเหลือจำนวนเพียงแค่ไม่เกิน 3% เท่านั้น ต่อมาในปี 1908 ประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกาจึงมีการจัดปราศรัยให้คนตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว และสนับสนุนให้ทำฟาร์มอย่างจริงจัง

ในปัจจุบันปลาที่เรารับประทานจึงมีทั้งแบบที่ล่ามาจากธรรมชาติด้วยการประมงและแบบที่เลี้ยงอยู่ในฟาร์ม ช่วงหลายสิบปีที่ผ่านมามีการสำรวจประชากรและพบว่า พวกมันถูกจับมาจากแหล่งน้ำธรรมชาติเป็นจำนวนประมาณปีละ 1 ล้านตัน ส่วนปลาที่มาจากฟาร์มมีปริมาณสูงถึง 600,000 ถึง 2 ล้านตันเลยทีเดียว ซึ่งนั้นหมายความว่า ปลาตามธรรมชาติถูกจับมารับประทานน้อยลงนั่นเอง

ล่าสุดในปี 2011 ผลสำรวจพบว่า มีการจับปลาแซลมอนจากแหล่งน้ำธรรมชาติเพียงแค่ 2,500 ตันเท่านั้น เพราะฉะนั้น ปลาที่เรารับประทานกันส่วนใหญ่ในปัจจุบัน จึงเป็นปลาที่มาจากการเพาะเลี้ยงในฟาร์มสำหรับการส่งออก 

มูลค่ารวมของตลาดทั่วโลกสูงกว่าแสนล้านบาทต่อปี พวกมันจึงกลายมาเป็นสัตว์เศรษฐกิจที่สามารถพยุงเศรษฐกิจของหลายประเทศในแถบแอตแลนติกได้ ไม่ว่าจะเป็นประเทศนอร์เวย์ แคนาดา หรือสกอตแลนด์นั่นเอง

ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ของบรรดาสัตว์โลกแสนรู้ได้ที่ Animalkingdom.me