เมื่อพูดถึงผีเสื้อ หลายคนก็มักจะนึกถึงเจ้าแมลงตัวน้อยที่มาพร้อมกับปีกคู่สวยที่มีสีสันสดใส ทั้งที่ในความเป็นจริงแล้ว ผีเสื้อกลางคืน ส่วนใหญ่ไม่ได้เป็นแบบนั้น การที่เรามีภาพจำถึงผีเสื้อสีสันสดใสและมีขนาดตัวเล็กน่ารักคล้ายกับหนอน อาจเป็นเพราะว่าบนโลกใบนี้มีผีเสื้อที่ใช้ชีวิตตอนกลางวันมากกว่าตอนกลางคืน และมันก็ยิ่งทำให้ผีเสื้อชนิดนี้มีความน่าหลงใหลมากขึ้นกว่าเดิมอีกด้วย ใครที่อยากจะทำความรู้จักกับเจ้าแมลงตัวน้อยที่มาพร้อมกับเสน่ห์เกินห้ามใจ เราจะพาทุกคนไปเรียนรู้เรื่องราวของพวกเขากัน
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจ เพิ่มเติมได้ที่นี่
ทำความรู้จักกับผีเสื้อกลางคืน 10% จากผีเสื้อทั้งหมดบนโลกใบนี้
ผีเสื้อกลางคืน เป็นสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังสายพันธุ์หนึ่งในกลุ่มแมลง พวกเขาเป็นสัตว์หากินกลางคืนจึงเป็นที่มาของชื่อห้อยท้ายนั่นเอง ทราบหรือไม่ว่าความจริงแล้วบนโลกใบนี้มีผีเสื้อเพียง 10% เท่านั้นที่หากินในตอนกลางคืน โดยพวกเขาจะมีชื่อเรียกเฉพาะว่ามอธ
เราสามารถแยกผีเสื้อออกจากกันได้อย่างชัดเจน เพราะผีเสื้อกลางคืนจะมีปีกเป็นแผ่นรูปลักษณ์สวยงาม และส่วนใหญ่จะไม่มีสีสันสดใสเท่ากับกลุ่มของผีเสื้อกลางวัน นอกจากนี้พวกเขายังไม่ค่อยบินให้เราได้พบเห็นสักเท่าไหร่ แต่ก็มีทั้งตัวที่มีขนาดใหญ่และตัวที่มีขนาดเล็ก
นอกจากเราจะสามารถสังเกตเห็นผีเสื้อกลางคืนได้จากปีกที่มักจะมีสีหม่น ๆ แล้ว หากเทียบขนาดตัวของผีเสื้อแล้ว บรรดาผีเสื้อที่ใช้ชีวิตอยู่ในตอนกลางคืนยังมีขนาดใหญ่กว่าผีเสื้อกลางวันอีกด้วย
ผีเสื้อที่กลางวันจะมีแกนกลางลำตัวเทียบเท่ากับหนอนรถด่วน ส่วนผีเสื้อกลางคืนจะมีแกนกลางลำตัวที่ใหญ่เทียบเท่ากับหนอนชาเขียวเลยทีเดียว ดังนั้นต่อให้ลักษณะปีกของผีเสื้อกลางคืนจะสวยงามมากแค่ไหน แต่หลายคนก็มองว่าพวกเขาไม่ใช่สัตว์ที่น่ารักหรือดูสวยงามอยู่ดี
ความจริงแล้วผีเสื้อกลางคืนเป็นสัตว์ที่มีสัดส่วนเหมือนกับผีเสื้อกลางวันแทบทุกอย่าง ลำตัวของพวกเขาสามารถแบ่งออกได้เป็น 3 ส่วน ประกอบไปด้วย หัว หน้าอก และท้อง มี 4 ปีกเหมือนกัน ผีเสื้อกลางวันเวลาเกาะตามกิ่งไม้จะพับปีกเก็บไว้ แต่พวกที่อาศัยในตอนกลางคืนมักจะกางปีกออก
นอกจากนี้ผีเสื้อกลางคืนบางตัวยังพิสดารกว่า เพราะพวกเขาสามารถยกปีกขึ้นมาคลุมตัวเอาไว้ เหมือนกับกางเต็นท์ยังไงอย่างงั้น แต่ผีเสื้อกลางคืนจะไม่ชูปีกขึ้นมาตั้งฉากกับลำตัว
หากเราจะย้อนไปถึงต้นกำเนิดของผีเสื้อกลางคืนแล้ว ต้องย้อนกลับไปเมื่อ 65 ล้านปีก่อน ในยุคครีเทเชียสเลยทีเดียว เรียกได้ว่าเป็นสัตว์โบราณสายพันธุ์หนึ่งที่อาศัยอยู่บนโลกนี้มาอย่างยาวนานไม่แพ้ใคร
วัฏจักรชีวิตของผีเสื้อกลางคืน
ผีเสื้อกลางคืนกับกลางวันจะมีวงจรชีวิตที่เหมือนกัน ประกอบไปด้วย 4 ขั้นตอน เริ่มตั้งแต่ไข่ หนอน ดักแด้ และตัวโตเต็มวัย แต่ลักษณะภายนอกในทุกขั้นตอนของผีเสื้อกลางคืนกับกลางวัน จะแตกต่างกันค่อนข้างชัดเจน โดยแต่ละวัฏจักรของพวกเขาจะเป็นดังนี้
- ไข่ ไข่ของผีเสื้อแต่ละสายพันธุ์ไม่ว่าจะกลางวันหรือกลางคืน สามารถแบ่งแยกย่อยได้อีกมากมาย ซึ่งก็จะมีลักษณะที่แตกต่างกันออกไป มีตั้งแต่ที่ขนาดเล็กมากจนต้องใช้กล้องจุลทรรศน์ส่อง ไปจนถึงขนาดที่เราสามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า เปลือกไข่ของจะประกอบด้วยไคตินซึ่งเป็นสารเดียวกันที่พบได้ในลำตัวของพวกเขา
- หนอน เมื่อฟักออกมาจากไข่เรียบร้อยแล้วพวกเขาก็จะกลายเป็นตัวหนอน ซึ่งหนอนของแต่ละพันธุ์ก็จะแตกต่างกันออกไปอีก และโดยส่วนใหญ่แล้วอาหารอย่างแรกของพวกเขาเลยก็คือ เปลือกไข่ที่เพิ่งฟักออกมานั่นเอง หลังจากนั้นพวกเขาก็จะเริ่มไปกัดกินใบไม้ตามต้นไม้ต่าง ๆ ช่วงแรกจะกินใบอ่อนเนื่องจากกัดง่าย เคี้ยวง่าย เมื่อเริ่มตัวโตขึ้นก็อาจจะเริ่มลามไปกัดกินใบไม้ส่วนต่าง ๆ จนทำให้ต้นไม้ได้รับความเสียหายไม่น้อยเลยทีเดียว เมื่อโตขึ้นพวกเขาจะลอกคราบเพื่อขยายขนาดลำตัวประมาณ 4-5 ครั้งก่อนเข้าสู่ระยะดักแด้
- ดักแด้ หลังจากที่ตัวหนอนโตเต็มที่เรียบร้อยแล้ว พวกเขาก็จะมองหาสถานที่ในการลอกคราบและเข้าดักแด้ ในระยะนี้พวกเขาจะไม่สามารถเคลื่อนไหวได้เลยแม้แต่น้อย ร่างกายของพวกเขาที่สะสมอาหารมาอย่างเต็มที่ก็จะค่อย ๆ เจริญเติบโต ใช้ระยะเวลาประมาณ 1 สัปดาห์
- ตัวโตเต็มวัย หลังจากโตเต็มที่แล้วพวกเขาก็จะออกมาจากดักแด้พร้อมกับปีกคู่สวย ในช่วงแรกปีกจะยังเปียกไปบ้างจากการอยู่แต่ในดักแด้ พวกเขาจึงต้องออกมาผึ่งปีกสักพักให้มันแห้งเสียก่อน ซึ่งกว่าจะสามารถบินได้ ก็ใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมงเลยทีเดียว หลังจากนั้นพวกเขาก็จะเข้าสู่ขั้นตอนการผสมพันธุ์ ระยะตัวโตเต็มวัยจึงเป็นช่วงชีวิตที่สั้นที่สุด บางสายพันธุ์อาจอยู่ได้เพียงแค่ 2-3 วัน หรือบางสายพันธุ์อาจอยู่ได้ถึง 2 สัปดาห์
เปิดความแตกต่างระหว่างผีเสื้อกลางคืนกับผีเสื้อกลางวัน
ผีเสื้อสามารถแบ่งออกได้เป็นทั้งหมด 2 ประเภทนั่นก็คือ ผีเสื้อกลางคืนและผีเสื้อกลางวัน หากเรามองแบบผิวเผินอาจจะสามารถแยกพวกเขาได้บ้าง แต่ก็ไม่เสมอไป เพราะบางครั้งก็มีผีเสื้อที่อาศัยอยู่ในตอนกลางวันแต่ดันมีลักษณะเหมือนกับผีเสื้อกลางคืนเป๊ะเสียอย่างนั้น เราเลยจะพาทุกคนมาดูรายละเอียดเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ช่วยให้เราสามารถแย่งพวกเขาออกจากกันได้ง่ายขึ้นกว่าเดิม ดังนี้
- หนวด ผีเสื้อที่ใช้ชีวิตอยู่ในตอนกลางวันปลายหนวดของพวกเขาจะมีลักษณะพองโตออกมาเหมือนกับกระบอง และจะโค้งงอเหมือนกับตะขอ ในขณะที่ผีเสื้อกลางคืนจะมีหนวดได้หลากหลายรูปแบบเลยทีเดียว บางทีก็อาจมาเป็นแบบพู่ขนนกเลยก็ได้เช่นกัน
- ลำตัว ผีเสื้อที่อาศัยอยู่ในตอนกลางวันลักษณะลำตัวจะคล้ายกับหนอนรถด่วนนั่นก็คือ ค่อนข้างเรียวยาว ไม่มีขนปกคลุมลำตัว หรืออาจจะมีน้อยมากจนไม่สามารถมองเห็นได้ ในขณะที่ผีเสื้อในตอนกลางคืนลำตัวจะอ้วนป้อม มาพร้อมกับขนปกคลุมลำตัวที่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า
- ช่วงเวลาการหากิน ซึ่งเป็นสิ่งที่สามารถสังเกตเห็นได้ง่ายที่สุด ผีเสื้อกลางคืนจะออกหากินในตอนกลางคืนเท่านั้น ในขณะที่ผีเสื้อกลางวันก็จะออกหากินเฉพาะในตอนกลางวันเช่นกัน การที่สัตว์สายพันธุ์เดียวกันออกหากินในระยะเวลาที่ต่างกัน ช่วยเพิ่มความสมดุลในระบบนิเวศได้เป็นอย่างดีเลยทีเดียว
- ปีก หากเทียบความกว้างแล้วผีเสื้อที่ออกหากินในตอนกลางวันจะมีปีกที่กว้างกว่ากลุ่มที่ออกหากินในตอนกลางคืน บางครั้งตัวที่ออกหากินในตอนกลางคืนก็จะมีปีกที่ยาวออกมาด้านข้างที่สามารถสังเกตเห็นได้อย่างชัดเจนเลยว่าไม่ใช่ผีเสื้อกลางวันอย่างแน่นอน
- การเชื่อมกันของปีก เวลาที่ผีเสื้อกลางวันบิน ปีกของพวกเขาจะกระพือไปพร้อมกัน ปีกคู่หลังจะขยายกว้างและยื่นเข้าไปซ้อนทับอยู่ด้านใต้ของปีกคู่หน้า ในขณะที่ผีเสื้อกลางคืนปลีกคู่หลังจะมีขนแข็ง ๆ ประมาณ 1-2 เส้น ทำหน้าที่เหมือนกับตะขอในการเกี่ยวกับปีกด้านหน้าของพวกเขา นั่นเอง
ติดตามเรื่องราวอื่น ๆ เกี่ยวกับสัตว์โลกแสนรู้ได้ที่ Animalkingdom.me
